Sovyetler Birliğinin dağılmasına dayanan süreçte, Rusya ve Ukrayna ülkeleri; piyasaya sürülmek üzere ithal edecekleri ürünler için farklı prosedürler uygulama kararı almıştır. Ukrayna bu noktada, ürünlerin ülke standartlarına uygun şekilde üretilmiş olduğunu kesinleştirmek adına, ilgili ürünün UkrSepro Belgesi tarafından tasdiklenmiş olması gerektiğini ortaya koymuştur.
Ukrayna ülkesine dış ticaret gerçekleştirmek isteyen üreticiler, gerek zorunlu olarak, ürün piyasa onayı almak amacıyla; gerekse isteğe bağlı şekilde, şirket prestijini artırmak amacıyla UkrSepro sertifikası başvurusu yapmaktadır. Bu makale, UkrSepro belgesine yapacağınız başvuruyla ilgili, “UkrSepro belgesi nedir? Ne işe yarar? UkrSepro belgesinin yararları, UkrSepro belgesi türleri…” gibi pek çok konuda bilgi sahibi olabilmeniz adına CE Danışmanı tarafından hazırlanmıştır.
Adının ilk üç harfinden de anlaşılabileceği gibi, Ukrayna ülkesine ihracat yapan yatırımcıların ürünleri için alması gereken bir sertifika türüdür. Pek çok ürün gerekli olan bu belge, Ukrayna’nın satın alacağı ürünler hakkında kalite beklentilerini karşıladığını tescilleyen bir nitelik taşır. Diğer bir ifadeyle bu belgeye sahip olan ürünler Ukrayna’da yasal çerçeve içerisinde pazarlanabilir ve Ukrayna için kaliteli ürün olarak ifade edilebilir.
UkrSepro belgesi, bazı ürünler üzerindeki zorunlu durumlar haricinde tercihe bağlı olarak da edinilebilmektedir. Araştırmalara göre UkrSepro belgesinin, inisiyatife bağlı hallerde dahi tercih edilmesinin, tüketici güven endeksinde artış sağladığı gözlenmiştir. Belgenin bu bağlamda sağladığı güveni, ürünleriniz üzerinde gerçekleştirilen testlerin ve ürünlerinize ait dokümanların tamamen Ukrayna Hükümeti pazar standartlarına uygun olduğunu, herkesin ulaşabileceği şeffaf sonuçlar halinde sunmasına borçludur.
Her ne kadar, Sovyet Birliğinin dağılmasının ardından Ukrayna Hükümeti, ülke pazarı içerisine alacakları ürünler için farklı kalite prosedürleri izlemeyi tercih etse de; bu bağlamda alınan belge, Avrasya Ekonomi Birliğine üye olan ülkeler arasında da geçerliliğini korumaktadır. UkrSepro sertifikasının geçerli olduğu ülkeler totalde şu şekilde sıralanabilir:
Üretilen ürünlerin Ukrayna pazarında kaliteli ve satılabilir nitelikte olduğunun anlamına gelen UkrSepro Belgesi iki alt türe sahiptir. Ancak bu sertifikalar arasında en belirgin fark, mutlaka edinilmesi gereken zorunlu belge ve firmaların inisiyatifine bırakılmış olan yani gönüllü UkrSepro belgesi şeklinde, ürün özelliklerine bağlı olarak şekillendirilmesidir. Belgenin bulunması gönüllüğe bırakılmış ürünlerde de çoğu uzman sertifikasyon yapılmasının, Ukrayna pazarında ürünlerinizin daha fazla talep göreceği konusunda hemfikirdir. Çünkü hemen hemen her insan kalitesi tescilli olan ürünleri almayı tercih eder.
Bir ürüne ait UkrSepro uygunluk belgesinin zorunlu veya tercihe bağlı olmasını düzenleyen bazı politikalar mevcuttur. Ürüne ait değerlendirmelerde, zorunlu olarak UkrSepro belgesine sahip olması gerektiği belirlendiyse, ürünün Ukrayna pazarına giriş yapabilmesi için mutlaka UkrSepro sertifikasına sahip olması gereklidir.
Bir ürünle ilgili zorunlu UkrSepro sertifikası düzenlenebilmesi için, akredite edilmiş yani yetkilendirilmiş laboratuvarlar tarafından gerçekleştirilen çeşitli testler sonucunda, ürünün Ukrayna ürün standartlarına uygun, kaliteli ve güvenilir olduğunun kesinleştirilmesi gereklidir. Gönüllü olarak yapılan sertifika başvurularında ise bazı ürünler için geçerli olmakla birlikte, sertifikanın düzenlenebilmesi için numune testlerinin uygulanması zorunlu değildir. Bu durum ürünlere özel olarak uygulanan sertifika onay planlamasına bağlı şekilde belirlenmektedir.
UkrSepro belgeleri geçerlilik süresi bakımından da birbirinden ayrılır. Belgeler, tek bir teslimat için yani parti bazında, 1 yıllık, 2 yıllık ya da 5 yıllık olacak şekilde düzenlenebilmektedir.
Parti bazında söz konusu belge; üretici tarafından belirlenen sayıda ürünleri, tek seferlik olmak üzere Ukrayna pazarı içerisine yerleştirmeyi amaçlamaktadır. UkrSepro belgesinin parti bazında olacak şekilde alınmasının ise bir avantajı bulunmaktadır: Sertifikayı edinmek için tercih edeceğiniz yetkili firma birçok durumda, numune gönderilmesi gibi süreci uzatan aşamaları sonraya aktarmak üzere resmi mektup oluşturabilir. Bu sayede gümrük noktasından ürünlerinizin geçişi mümkündür. Sürecin ardından, ürünün bulunduğu yere uzman gönderilerek kontroller yapılır ve belge edinilir. Bu bağlamda sürecin üretici avantajına olacak şekilde kısalması, parti bazında UkrSepro belgesinin tercih edilebilirliğini de artırmaktadır.
Bir yıl geçerli olacak şekilde düzenlenen UkrSepro Belgesinde ürün numuneleri üzerinden laboratuvar incelemesi yapılması şartı aranmaz, ürüne ait teknik dokümantasyon bilgilerinin yetkili kurum tarafından yapılan incelemesinin olumlu sonuç elde etmesi yeterlidir. Ek olarak bir senelik UkrSepro Belgesi edinmek isteyen firmaların, aynı zamanda ISO 9000 kalite güvence belgesine sahip olması gereklidir.
Ürün ihracatından uzun süreli verim alabilmek adına, iki yıllık ve beş yıllık UkrSepro Belgesi en çok tercih edilen geçerlilik süreleridir. Her ikisi de Ukrayna’ya yasal yollarla mal ihraç etmenizi sağlayacak olan önemli belgelerdir ve üretim yerinde inceleme yapıldıktan sonra ortaya çıkan tutanak verilerine göre belgelendirme işlemi yapılır. Bu iki belge arasındaki bir diğer belirgin fark ise beş senelik UkrSepro Belgesi için ISO 9000 kalite güvence belgesi sahibi olma şartı aranmasıdır. Geçerlilik süresi iki yıl olan belgede ise böyle bir ön koşul yoktur.
Bu belgeyi alabilmek için ilk olarak akredite edilmiş danışmanlık firmaları ürünlerinizi inceler, gerekli testlere tabii tutar. Ardından UkrSepro Sertifikası isteyen firmaların ürünlerinde, eksperler tarafından gerekli testler uygulanır. Bu testler, “Dış Ekonomik Faaliyetlere Dair Ukrayna Kanunu” baz alınarak; teknik, farmakolojik, sağlık, veterinerlik, bitki ve çevre başlıklarında, ürünün standarda uygun olup olmadığının incelenmesi şeklinde gerçekleşir. Standart uygunluk testleri ve yasal süreçler tamamlandıktan sonra bu belgeye sahip olunabilir.
UkrSepro Belgesi İçin Gerekli Evraklar
Ukrayna, ülke içi ticaret pazarına dışarıdan ürün almak üzere ciddi politikaları bulunan ülkeler arasında yer alır. Bu bağlamda UkrSepro Belgesi için gerekli evraklar, yetkili firmaya başvuru sürecinde, eksiksiz ve güncel halde temin edilmelidir.
Başvuru evrakları arasındaki belgeleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
UkrSepro Belgesi Neden Gereklidir?
Eski Doğu Bloğu ülkeleri arasında, Rusya’dan sonra en büyük pazar hacmine sahip olan ülke Ukrayna olarak bilinmektedir. Bir ürünün Ukrayna sınırları içerisinde toptan veya perakende halde pazara sürülebilmesi hususunda, UkrSepro belgesinin yararları saymakla bitmeyecek şekildedir.
Ukrayna Hükümeti için; ithal edilecek olan ürünlerin UkrSepro belgesine sahip olması; stabilizasyonunu sağlamak, tüketici haklarına sahip çıkmak, ilgili mal veya hizmetin güvenilir, kaliteli, çevreci ve insan sağlığına uygun şekilde üretildiğinin kesinleştirilmesi gibi amaçlarla önem arz etmektedir.
UkrSepro belgesinin zorunlu ve isteğe bağlı olarak iki şekilde temin edilebildiğini belirtmiştik. İhraç etmeyi düşündüğünüz ürününüz için, yetkili firma tarafından zorunlu UkrSepro belgesi almanız gerekmediği tasdiklense de, inisiyatife bağlı şekilde bu belgeyi edinmenizin pek çok faydası bulunmaktadır. UkrSepro kalite sertifikası edinilmemiş olan ürünler, Ukrayna’ya giriş yapabildiği taktirde, sadece ucuz pazar bölgelerinde satılabilmektedir. UkrSepro belgesine sahip olan ürünler ise, ilgili kalite tespit düzenlemelerini başarıyla tamamladığından ötürü, daha saygın ve popüler alanlarda satış imkânı bulabilmektedir.
Ek olarak, henüz ihracat işleminizin başlarında iken yani gümrük noktasından geçiş aşamasında, ürününüzün UkrSepro belgesine sahip olması, diğerlerinden ayrılmasını sağlayacak ve işlemleri hızlıca tamamlayabilmenize imkân tanıyacaktır.
UkrSepro belgesi veren firmalar, Ukrayna Devlet Sertifikasyon ve Metroloji Kurumu (DSSU) tarafından akredite edilen firmalardır. Bu kurumlar, uzman kadrosu ve kaliteli hizmetleriyle, sertifika oluşturma yetkisine sahip olma olanağını elde etmiş firmalardır. CE Danışma ise, bu noktada alanının önde gelenlerindendir.
DSSU tarafından yetkilendirildiği kesinleşmiş bir firmaya başvuru yapmanız dahilinde, sizin adınıza ilgili kurumlara müracaatınız yapılır. Bununla birlikte ortalama 30-45 iş günü içerisinde sonlanacak olan sertifika başvuru süreciniz başlamış olur.
UkrSepro Belgesi Süreci
UkrSepro sertifikasyon prosedürü bazı aşamalardan oluşmaktadır. UkrSepro belgesi edinmek üzere çıktığınız bu yolda, hangi aşamalarla karşılaşacağınız hakkında fikir edinmeniz üzere, sürece ait özetlendirme şekildeki gibidir:
UkrSepro belgesi almaya hak kazanmanız taktirinde, sizler için hazırlanacak olan sertifikanın bazı elzem içerikleri bulundurması gerekmektedir. İlgili veriler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
UkrSepro Belgesi edinilmek istendiğinde ortaya çıkan masraf tablosu; ürünün adı, tipi, ilgili yönetmelik, başvuru yaptığınız geçerlilik süresi gibi özelleştirme durumlarına sahip olduğundan, UkrSepro Belgesi masrafı hakkında net bir bilgiye ulaşmak mümkün değildir.
UkrSepro Belgesi Teşvik
Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, “Pazara Giriş Belgelerinin Desteklenmesine İlişkin Karar” esasına binaen, Türk üreticilerin dış ülkelerdeki pazarlara açılabilme faaliyetlerinde artış sağlamak adına, destek fonu oluşturmuştur.
UkrSepro Belgesi teşvik desteği kapsamında yer alan belgeler arasındadır. Dolayısıyla, bu sertifikayı edinmek üzere yaptığınız başvurularda yapacağınız masrafların, başvuru için harcandığı kesinleştirilmek üzere %50’si, bahsedilen destek fonu tarafından karşılanmaktadır. CE Danışmanı ile iletişime geçmeniz dahilinde, konunun son haline ait bilgileri edinmeniz mümkündür.
Türkiye Cumhuriyeti Odesa Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği tarafından hazırlanan makale verilerine göre, zorunlu halde edinilmesi gereken UkrSepro Belgesi kapsamındaki ürünler için GTIP numaraları ile birlikte hazırlanan örnek şekildeki gibidir. Tam ve güncel listeye ulaşmak için, ilgili kurumun internet adresini ziyaret edebilirsiniz.