Helal sertifikası; gıda, hizmet ve kozmetik sektöründe yer edinmiş ürün grupları veya hizmetlerin, İslami kriterler esas alınarak çeşitli testlerden geçirilmesi sonucunda, gerekli şartları sağlaması halinde edinebilecekleri sertifika türüdür.
Helal sertifikası almak isteyen imalatçı firmalar veya işletmeler, temsil ettikleri ürün ve hizmetin; İslam Dini kapsamındaki inanışlara uygun olacak şekilde arz edildiğini kesinleştirebilmek adına, bu sertifikayı edinmek durumundadırlar.
Bu bağlamda; ‘Helal sertifikası nedir? Helal sertifikası nasıl alınır? Helal sertifikası almak için gerekli evraklar nelerdir?’… ve daha pek çok soruya yanıt verebilmek üzere, CE Danışmanı tarafından sizler için hazırlanan makaleye göz atabilir, konuyla ilgili detaylı bilgi almak için CE Danışmanı ile iletişime geçebilirsiniz.
İslam Dini’ne mensup olan insanlar; hayat felsefesi olarak, inançlarına aykırı olmayan, Dini tarafından kabul görmüş nitelikteki işleri ‘Helal’ kabul etmeyi ve her zaman ‘Helal’ olarak bildikleri yoldan sapmamayı benimsemişlerdir. Bu bağlamda, insan hayatının büyük bir bölümünü oluşturan gıda tüketimi, gıda hizmeti, vücuda etkiyen kozmetik ürünleri gibi tüm alanlarda, inançlarına göre hareket etmeyi sürdürmekte ve bu nedenle de İslami şartları sağladığı kesinleştirilen işyerlerinden hizmet almayı yeğlemektedirler.
Ülkemizde, örneklerini saydığımız sektörlerin hemen hepsinde, İslam Dini’ne mensup olan kimselerin inançlarına hizmet etmek ve bahsedilen kimseler tarafından tercih edilebilir konuma erişmek üzere helal sertifikası edinmek üzerine çaba sarf edilmektedir.
Gıda üretimi sektöründe çalışan firmaların piyasaya sürdüğü ürünlerinin İslami usullere uygun olduğunu tescilleyen belgeye helal gıda sertifikası adı verilir. Tabi ki gıdaların helal olması koşulunun yanı sıra sağlığa zararı olmadığı da bu belgeyi elde etmek için taşınması gereken kriterler arasındadır. Özellikle et ve et ürünleriyle anılan sertifika aslında pek çok gıda için alınması istenen bir belgedir.
Ancak bilinenin aksine helal sertifikası veya helal belgesi; sadece gıda ürünleri için kazanılması gereken bir sertifika çeşidi değildir. Örneğin, insan vücuduna doğrudan veya dolaylı olarak etkide bulunabilecek kozmetik sektörü ürün grupları, yine helal sertifikası alması gerekenler arasındadır. Ayrıca, helal sertifikalarının bir diğer çeşidi olan helal hizmet belgesi adı altında; gıda sektöründe hizmet veren restoran, kafeterya, pastane gibi işletmelerin sahipleri de, bu sertifikayı edinmekle yükümlüdür.
3 alt grupta incelenmektedir;
Helal sertifikası almak için öncelikli olarak; güvenilir, dini inançlar üzerinde farkındalık sahibi olan, tarafsız, işinin ehli ve muteber bir kurum seçilir. Seçilen kurumun kendisine veya internet sitesine, ilgili formlar doldurularak ve iletişim sağlanarak başvuru yapılır.
Bahsedilen kurum; başvuru yapan kimse veya firma tarafından belirlenen ürünler üzerinde, İslami kriterlere uygunluk şartını gözeterek, sağlık ve temizlik başta olmak üzere çeşitli denetlemeler gerçekleştirir. Denetlemeler sonucunda, başvuru yapılmış ürünün helal standartlara uygunluk kapsamındaki tüm faaliyetleri doğruca sağlayacak şekilde hazır edildiğinin tasdiklenmesiyle birlikte, ürün sertifikayı almaya hak kazanır. Bu noktada, incelemeyi gerçekleştiren kişiler tarafından oluşturulan raporlar, helal belgelendirme komisyonu üyelerine sunularak ortak bir karar alınmaktadır.
Ürün veya hizmetinizin; İslami usullere uygun olduğunu ve sağlığa zararının olmadığını belgeleyen helal sertifikası almak için en önemli basamak işletmenin yaptığı işin veya verdiği hizmetin helal olduğunu ispatlayabilmesidir. Helal sertifikası denince akla ilk olarak et ve et ürünleri gelir ve bu tesadüf değildir. Çünkü sucuk, salam, sosis vb. ürünlerde aroma vericiler, koruyucular, renklendiriciler sıkça kullanılmaktadır. Bu da bazen bu ürünlerin helal sertifikasını almasına engel olmaktadır çünkü bu belgenin öncelikli amacı insan sağlığını korumaktır.
İlgili uygunluğun tespiti için, aşağıdaki adımlar izlenir:
Helal sertifikası almak için gerekli evraklar arasındadır.
Helal belgelendirme alanları, az önce de bahsedildiği gibi, sadece gıda üzerinden işlem görmemektedir. Üretim ve tüketimde helal değerler; hizmet, kozmetik, enerji, ulaşım, tarımsal işlemler, turizm, yenilebilir enerji gibi pek çok alanda önemini korumaktadır. Bu bağlamda; İslam Ülkeleri Standardizasyon ve Metroloji Enstitüsü tarafından geliştirilen yönetmelik kapsamındaki şartları sağlayan tüm işletmeler, ‘Helal sertifikasını kimler alabilir?’ sorusunun yanıtını oluşturmaktadır.
Konuyla ilgili örnek vermemiz gerekirse, helal sertifikası alması gereken firmalar şekildeki gibi incelenebilir:
Ürünleri veya hizmeti üzerinde helal belgesi edinmek isteyen marka sahipleri; helal sertifikası başvuru oluşturmak üzere, helal sertifika firmaları arasından bir seçim gerçekleştirmektedir.
Seçilecek olan kurumun; Türkiye Cumhuriyeti Diyanet Bakanlığı tarafından akredite edilmiş olması, İslami gereklerin getirdiği şartlar hakkında bilgi sahibi çalışanlara olması, güvenilir, işinin ehli ve tarafsız olması gibi şartlar aranır. Bu şartları sağlayan kurumlar, ‘Helal sertifikası nereden alınır?’ sorusunun cevabını oluşturmaktadır.
Helal Akreditasyon Kurumu’nun akredite ettiği firma ve laboratuvarlara buradan ulaşabilirsiniz.
‘Helal sertifikası neye göre verilir?’ sorusunu cevaplamak üzere Türk Standartları Enstitüsü tarafından belirlenen, asgari düzeyde sağlanması gereken birtakım şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar, bahsedilen ürünün İslami kriterlere uygun olması, gerekli sağlık ve temizlik koşullarını sağlaması, İslam Dini bakımından incelendiğinde beslenme için gerekli görülmesi gibi bazı alt başlıklardan oluşmaktadır. Genel bağlamda, helal sertifikası kriterleri şekildeki gibi özetlenebilir:
Bu sertifikayı edinmek için gerekli şartları detaylarıyla incelememiz gerekirse de aşağıdaki gibi açıklama yapılabilir:
Helal gıda uygunluk belgelendirmesi kapsamında, belgelendirmeye tabii tutulan ürün; Türk Standartları Enstitüsü tarafından oluşturulan Helal Gıda Genel Kılavuzu çerçevesinde incelenmektedir.
Bu noktada bahsedilen ürünle ilgili incelemeler; kılavuzda yer alan şartlarda ve ortamlarda gerçekleştirilir. Ürünün üretimiyle ilgili, İslami helal şartlarına uygunluk, asgari kalite kontrol, sağlık ve temizlik, teknolojik yeterlilik gibi alanlarda çeşitli denetlemeler gerçekleştirilir. Bu şartların ileri dönemlerde de sürdürülebilirliğini garanti altına alan bir kalite sistemi olup olmadığı da, aynı şekilde incelenmektedir.
Ürünlere verilecek olan helal belgeleri, başvuru yapanın tercihine bağlı olarak, 1 yıllık veya bahsedilen ürünün raf ömrü kadar geçerlilik sürecine sahip olacak şekilde edinilebilmektedir.
Türk Standartları Enstitüsü tarafından paylaşılan verilere göre, bu belgeyi alan ürünler ve hizmetler şekildeki gibi sıralanabilmektedir:
Helal gıda uygunluk belgesi, doğru şekilde edinildiğinde, İslami şartlar hususunda hassasiyeti olan kimseler için güvenilir bir marka haline gelmenin yanı sıra, gerçekleştirilen sağlık ve uygunluk denetlemeleriyle de birlikte, markanızı olduğundan daha yüksek konuma taşımaktadır. Helal sertifikası yararları üzerinde, kısaca şekildeki gibi açıklamalar yapılabilmektedir:
Helal sertifikaları, helal belgesi vermek üzere akredite edilen firmalar tarafından, başvuru yapılan ürün veya hizmete özel olacak şekilde oluşturulur. Bu nedenle helal sertifikası örneği için yazılı bir belge sunulması etik olmayacaktır.
Ancak helal sertifikası içeriği hakkında bilgi vermek mümkündür. En çok talep gören, helal gıda sertifikası üzerinden, içerikle ilgili şu şekilde bir açıklama yapılabilir:
Helal sertifikası maliyeti; sertifika edinmek üzere başvuru yapacağınız kurum, sertifika almak istediğiniz ürün veya hizmetlerin türü/sayısı/niteliği/gerektirdiği denetimler gibi farklılıklardan dolayı yüzlerce farklı varyasyon oluşturabilmektedir. Bu nedenle helal sertifikası fiyatları için ortalama bile olsa bir sayıdan bahsetmek mümkün değildir. Konuyla ilgili bilgi almak üzere, yetkili kişilere ulaşmak istiyorsanız, CE Danışmanı ile iletişime geçebilirsiniz.
Helal sertifikasının güvenliği hakkında kesin kanıya varabilmek için, ürün üzerinde bulunan helal sertifikası logo içeriğinin kimler tarafından oluşturduğu hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.
Ürün veya hizmet üretici firmalar, kendilerine ait oluşumun İslami şartlara uygun olduğunu kesinleştirmek ve piyasaya o şekilde arz edebilmek üzere, helal belgelendirmesi yapan firmalar hakkında bir araştırma gerçekleştirirler. Bu araştırmalar sonucunda; İslami koşullar hakkında bilgi sahibi, güvenilir ve tarafsız bir kurumu seçerler. CE Danışmanı, özellikle bu noktada alanının önde gelen, yetkin kadrosuna sahip bir firma olmasıyla tercih edilebilirlik sırasının başlarında yer almaktadır.
Belirlenen firma, helal standartları kapsamında denetimlerini gerçekleştirir. Oluşturulan raporların incelenmesi sonucu, ilgili iş yeri sahibinin veya ürünlerin, bu sertifikayı almaya hak kazandıkları tespit edilirse, sertifika logosuna da ürün veya hizmetlerinde kullanmak üzere sahip olurlar.
Gıda üretimi, gıda hizmeti ve kozmetik gibi sektörler için ‘Helal sertifikası almak zorunlu mu?’ sorusunun cevabı şu an için ‘Hayır, herhangi bir zorunluluk yok.’ şeklinde olmaktadır.
Belge zorunlu olmasa da, başta İslam Dini’ne mensup kitlelerin talep yoğunluğu ve helal sertifikasının yararları adı altında inceleyebileceğiniz diğer sebepler doğrultusunda; ilgili sektörlerde hizmet veren firmaların bahsi geçen belgeyi edinmeleri, olumlu gelişmelere sebep olacaktır.
Helal Akreditasyon Kurumu Türkiye’de Helal belgelendirme yapmak isteyen belgelendirme firmalarının / test firmalarının yetkinliğini ölçen, yetkinliğini kanıtlayan firmalara akreditasyon sertifikası düzenleyen Türkiye’de tek ve yetkili kurumdur. Akreditasyonun ne anlam ifade ettiğini ilgili “akreditasyon nedir?” sayfamızdan inceleyebilirsiniz.