Search
START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH
Alçak gerilim yönetmeliği, piyasaya sürülmüş olan elektrikli ürünlerin insan, evcil hayvan ve malların güvenliklerini korumak amacıyla yazılmış bir yönetmeliktir.
Alçak Gerilim Direktifleri yönetmelikte elektrikli ekipmanların hangi özellikleri taşıdığı zaman güvenilir olduğu ifade edilir. Alternatif akımlı ekipmanlar için 50 ila 1500 V; doğru akımlı ekipmanlar için ise 75V ila 1500 V arasındaki gerilimlerle çalışan ürünler için Alçak Gerilim Mevzuatı geçerlilik sağlamaktadır. Yani bahsedilen sınırlar arasındaki voltaj miktarlarındaki elektrikle çalışan cihazlar üreten firmaların, mutlaka Elektrikli Cihazlar için CE Belgesi sahibi olmaları gerekmektedir.
Elektrikli cihazlar üretici firmaları bu noktada, ürünlerine CE sertifikası kazandırabilmek üzere, akredite edilmiş bir kuruluşun yardımına ihtiyaç duymaktadır. Bu kuruluşlar, elektrikli cihazlar üzerinde, LVD testleri olarak bilinen birtakım denetlemeleri gerçekleştirmekte ve ardından bir LVD test raporu oluşturmaktadır. Oluşturulan LVD test raporu içeriği, elektrikli cihazın Alçak Gerilim Yönetmeliği kapsamında belirtilen usul ve esaslara uygun olarak üretildiğine kefil oluyorsa, elektrikli cihazlar için CE işareti ile damgalanmaya hak kazanır.
Sizler de, Alçak Gerilim Yönetmeliği ile ilgili daha fazla bilgi sahibi olmak ve ‘Alçak gerilim nedir? LVD testi nedir, neden gereklidir? Elektrikli cihaza CE işareti kazandırmak için ne yapılması gerekir?’ şeklinde örneklendirebileceğimiz pek çok soruya yanıt bulmak istiyorsanız, CE Danışmanı tarafından sizler için hazırlanan makaleyi okumaya devam edebilirsiniz.
Alçak Gerilim Yönetmeliği kapsamında danışmanlık hizmeti almak için veya konuyla ilgili aklınıza takılan ekstra sorulara yanıt aramak için, CE Danışmanı internet sitesi, sosyal medya platformları ya da telefon numarası üzerinden bizlere kolaylıkla ulaşabilirsiniz.
Hayatımızın neredeyse her alanında kullandığımız elektriğin kaynağı genellikle, yaşam alanlarımızdan oldukça uzak mesafelere konumlanmıştır. Bahsedilen santral çıkış noktalarında üretilen elektriğin, yaşam alanımıza ulaşabilmesi için öncelikli olarak, çok yüksek veya yüksek gerilim şebekeleri ile dağıtıma çıkması gerekir. Bu aşamadan sonra, şehre yakın konumlara ulaşıldığında, neredeyse her biri ayrı standartlara sahip alçaltıcı trafolar sayesinde, yüksek voltajlı elektrik, orta gerilim durumuna çevrilir.
Son olarak ise, elektriğin daha güvenli bir enerji seviyesinde abonelere ulaştırılabilmesi adına, alçak gerilim trafoları, daha sık mesafelerde kullanılmaya başlanır. Bu sayede, alçak gerilim veya düşük voltaj dediğimiz güvenli elektrik, günlük yaşantımıza uygun olarak kullanılmak üzere hazır edilir. Böylece, ‘Alçak gerilim ne anlama gelir?’ sorusu da yanıt bulmuştur.
Alçak Gerilim Yönetmeliği kapsamında belirtilen değerlere göre alçak gerilim aralığı, alternatif akım için 50-1000 Volt, doğru akım için 75-1500 Volt olarak belirlenmiştir.
Alçak gerilim sayesinde, alternatif akım ile 50-1000 Volt, doğru akım ile 75-1500 Volt arasında elektrik enerjisi ile çalışması adına tasarlanmış tüm elektrikli cihazların fonksiyonel hale gelebildiğini belirtmiştik.
Dünya ülkelerinde değişebilmekle birlikte, Türkiye’deki konutlarda kullanılmak üzere belirlenen enerji gerilimi 220 Volt olarak belirlenmiştir. Sanayi alanında kullanılan teknolojiler için gerekli enerji gerilimi miktarı ise, 380 Volt değerine kadar çıkabilmektedir. Dolayısıyla, alçak gerilim parafudr, izolasyon kademeli kablolar, alçak gerilim panoları gibi çeşitli teçhizatlarla da güvenliği sağlanan elektrik akımı; alçak gerilim değer aralığı içerisinde rahatlıkla kullanılabilmektedir.
Alçak Gerilim Yönetmeliği dahilinde incelenebilecek olan sistemlerde, güvenlik, anahtarlama, kontrol gibi birçok durum için mekanik veya elektromekanik araçların kullanımı söz konusudur.
Konutlar için alçak gerilim ürünleri, şekildeki gibi örneklendirilebilir: elektrik anahtarları, devre kesiciler, otomatik sigortalar, kaçak akım röleleri, parafodr…
Sanayi tesisleri ve endüstriyel tesisler için alçak gerilim ürünleri ise örnekteki cihazlardan biri olabilmektedir: Reaktif güç kontrol röleleri ve yardımcı ekipmanı, ölçüm cihazları, devre kesiciler, enerji analizörleri, yük ayırıcılar, motor koruma şalterleri, yol vericiler, enerji sayaçları, kontaktörler…
LVD, asıl olarak, Low Voltage Directive; dolayısıyla da Türkçe’de Alçak Gerilim Yönetmeliği olarak yürürlüğe giren uygulamaların kısaltılmış haliyle tanımlanma şeklidir.
Alçak Gerilim Yönetmeliği (LVD) 2006/95/EC, Avrupa Birliği tarafından belirlenen Yeni Yaklaşım Direktifleri arasından en eskisi olup, ilk olarak 1973 yılında, 73/23/EEC şeklinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Daha sonra getirilen güncelleme ve düzenlemelerin ardından, 2006 yılında 2006/95/EC adı altında yürürlükte yerini almıştır. Son olarak ise, 2014 yılında tanımlanan değişiklikler ile birlikte, 2014/35/EU şeklinde yayınlanmıştır. Fakat, oluşturulan son Yönetmeliğin yürürlüğe konulma süreci, 20 Nisan 2016 tarihinde ancak tamamlanabilmiştir.
Bahsedilen tüm bu düzenleme ve güncellemelerin ardından son halini alan 2014/35/EU LVD Yönetmeliği, eski Direktifler ile kıyaslanacak olursa, belirgin birtakım farklara sahip olduğu söylenebilir. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/10/20161002-1.htm
Türkiye’de ise Alçak Gerilim Yönetmeliği, 29 Haziran 2001 tarihli ve 4703 sayılı ‘Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulamasına Dair Kanun’ kapsamına dayandırılarak; 2 Ekim 2016 tarihinde, Resmî Gazete’de, “Belirli Gerilim Sınırları İçin Tasarlanan Elektrikli Ekipman ile İlgili Yönetmelik” şeklinde, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanmıştır.
Elektrikli Cihazlar
Alçak Gerilim Yönetmeliği olarak da bilinen, ancak Resmî Gazete’de asıl olarak, “Belirli Gerilim Sınırları İçin Tasarlanan Elektrikli Ekipman ile İlgili Yönetmelik” şeklinde geçen Direktif; iç pazarın işleyişini sağlama sırasında, piyasadaki tüm elektrikli ekipmanların, insan, evcil hayvan ve mal varlığı için belirlenen, sağlık veya güvenlik yönünden üst düzeyde korunan gerekliliklerin tamamını sağladığına güvence olarak gösterilebilen; bahsedilen noktadaki usul ve esasları belirleyen bir uygulamadır.
Resmî Gazete’nin ‘Ekler’ kısmında, ‘Bu Yönetmeliğin Kapsamı Dışındaki Ekipman ve Durumlar’ başlığı altında bahsedilen maddeler dışında, doğru akım için 75V-1500V, alternatif akım için 50V-1000V arasındaki gerilimlerde kullanım amacına uygun şekilde çalışması planlanan elektrikli ekipmanlar, Alçak Gerilim Yönetmeliği kapsamı dahilinde bahsedebileceğimiz cihazları oluşturmaktadır.
İlk hali, Avrupa Birliği tarafından, 1973 yılında tanımlanan ve zaman içinde çeşitli güncellemelere uğrayarak, 2014/35/EU şeklinde yürürlükte bulunan Alçak Gerilim Direktifi; belirli gerilim sınırları için tasarlanmış elektriksel ekipmanların güvenlik gereçlerini ve bahsedilen ekipmanlar için gerçekleştirilmesi gereken uygunluk değerlendirme prosedürlerini açıklayan uygulamalar bütününden oluşmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından, Alçak Gerilim Yönetmeliği’nin uyumlaştırılmış standartlar kapsamında düzenlenmesi sonucu, Belirli Gerilim Sınırları İçin Tasarlanan Elektrikli Ekipman ile İlgili Yönetmelik oluşturulmuştur. Bahsedilen yönetmelikte, belirli gerilim aralığındaki elektrikli ekipmanın sağlaması gereken güvenlik koşullarının temel gerekleri de belirtilmiştir. Bahsedilen güvenlik gerekleri, şekildeki gibi açıklanabilir:
Avrupa Birliği standartları gereğince, endüstri sektöründe elektrikli cihazlar için uygunluk şartları mevcuttur. Avrupa’ya ihraç edilen diğer tüm ürünlerde olduğu gibi elektrikli cihazların da AB sağlık ve güvenlik gereklerini sağlaması gerekir ki yatırımcılar Avrupa Birliği üyesi olan devletlerde ürünlerine pazar bulabilsinler. Aksi takdirde boşa giden zaman ve mal kaçınılmaz olur. Peki Elektrikli Cihazlar için CE Belgesi almak istiyorsanız neler yapmanız gerekir? Öncelikle akredite edilmiş ve güvenilir belgelendirme firmaları aracılığıyla teknik dosya ve diğer gerekli evrakları tamamlayarak ve yasal prosedürleri yerine getirerek bu belgeye sahip olabilirsiniz.
Avrupa Birliği kalite, sağlık ve güvenlik standartları konusunda danışmanlık veren pek çok firmadan duyduğunuz teknik dosya içerisinde neler yer almalıdır sorusunu sorduğunuzu duyar gibiyiz. Piyasada yer edinmiş pek çok farklı firmanın, farklı ürünleri olduğu için teknik dosya içerisinde konuyla ilgili farklı veriler yer almalıdır. Elektrikli cihazlar için CE Belgesi teknik dosya içerisinde yer alması gereken veriler ise şunlardır:
Elektrikli Cihazlar İçin Ce Belgesi ve benzer diğer hizmetler almak için mail adreslerimizden ve telefonlarımızdan bize kolaylıkla ulaşabilir ve daha ayrıntılı bilgilere sahip olabilirsiniz.
Alçak Gerilim Yönetmeliği’nin diğer adıyla LVD Yönetmeliği olarak da geçebildiğinden bahsetmiştik. Bu noktada, LVD Yönetmeliği kapsamında belirtilen gerilim standartlarına uygun aralıkta çalışan cihazların (cihazın kapsam dışı olduğu vurgulanmadığı sürece), LVD testi adı altında birtakım denetlemelere tabi tutulması gerekmektedir.
LVD testi olarak geçen bu denetlemeler, aslına bakılırsa bir test grubundan oluşmaktadır. LVD Direktifleri kapsamında gerçekleştirilen bu testlere; izolasyon testi, yüksek gerilim testi, fiziksel dayanım testi, neme dayanıklılık testi, olağandışı çalışma testi, yüzeysel kaçağa karşı koruma testi, topraklama testi, kızaran tel testi, elektrik dayanımı testi, yanmayla ilgili testler gibi pek çok örnek verilebilir.
Örneklerinden bahsetmiş bulunduğumuz testler, bir elektrikli ürünün, Alçak Gerilim Direktifi kapsamı dahilinde yer alan uyumlaştırılmış standartlar adı altındaki koşulları sağladığını kesinleştirmek amacıyla yapılmaktadır. Dolayısıyla, elektrikli bir cihazın Alçak Gerilim Yönetmeliği uyarınca belirlenen usul ve esasların tümüne uygunluk sağladığının kesinleşmesi için, cihaza uygulanan LVD test grubunun tamamını başarıyla tamamlaması gerekmektedir.
LVD testi gereklilik olmasının yanı sıra, Alçak Gerilim Direktifleri kapsamında belirtilen koşullara uygunluk sağlandığının tasdiklenmesi üzerine de bir zorunluluk prosedürüdür. LVD testleri sayesinde, elektrikli cihazların, alternatif akımla 50-1000 Volt veya doğru akımla 75-1500 Volt aralığında; insan, evcil hayvan ve malların, sağlık veya güvenlik durumlarına ilişkin herhangi bir tehlike yaratmayacağı tasdik edilir.
‘LVD testleri neden gereklidir?’ sorusunun bir diğer cevabı ise, elektrikli cihazınızın CE sertifikası edinmesini sağlamak şeklinde olacaktır. Akredite edilmiş kuruluşlar tarafından, ürün üzerinde gerçekleştirilen LVD testlerinin ardından, LVD test raporu oluşturulur. Oluşturulan raporda, elektrikli cihazların, uygulanan bütün LVD testlerini, Alçak Gerilim Yönetmeliği kapsamında belirtilen usullere göre başarıyla tamamladığı kesinleştirilirse, cihaz CE belgesi almaya hak kazanır. Bu sayede, Yönetmelik kapsamına uygunluğu tasdiklenen elektrikli cihazlar, herhangi bir cezai durum veya yaptırımla karşı karşıya kalma korkusu olmadan, güvenle piyasaya sürülebilir. Aynı zamanda, CE işaretinin bir güven sembolü olarak da görülmesi dolayısıyla, hitap edilen tüketici kitlesinin ürüne olan ilgisi artırılabilir.
Alçak Gerilim Yönetmeliği
Çoğu Yönetmelikte olduğu gibi, Alçak Gerilim Yönetmeliği’nde de, konuyla ilgisi bulunan (Alçak Gerilim Direktifi standartları kapsamında belirlenen voltaj değerlerine uygun olarak üretilmiş bazı ekipmanlar), fakat çeşitli sebepler nedeniyle, bahsedilen Yönetmelik kapsamında incelenemeyen bazı ekipman ve durumlar bulunmaktadır. Bu ekipman ve durumlar, Resmî Gazete’de yayınlanan “Belirli Gerilim Sınırları İçin Tasarlanan Elektrikli Ekipman ile İlgili Yönetmelik” dahilinin ‘Ekler’ kısmında, şekildeki gibi açıklanmıştır:
